Ջովաննա Գարցոնի

Ջովաննա Գարցոնի; իտալ.՝ Giovanna Garzoni
Ծնվել է	1600[…]
Ծննդավայր	Ասկոլի Պիչենո, Մարկե, Պապական մարզ
Վախճանվել է	փետրվար 1670[…]
Մահվան վայր	Հռոմ, Պապական մարզ
Կրթություն	Սուրբ Ղուկասի ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարչուհի, ծաղիկներ պատկերազարդող և արվեստագետ
Ժանր	նատյուրմորտ
Մեկենասներ	Մեդիչիներ
Ամուսին	Tiberio Tinelli?
	Giovanna Garzoni Վիքիպահեստում

Ջովաննա Գարցոնի (իտալ.՝ Giovanna Garzoni, 1600^[1]^[2]^[3]^[…], Ասկոլի Պիչենո, Մարկե, Պապական մարզ - փետրվար 1670^[1]^[3]^[4]^[…], Հռոմ, Պապական մարզ), բարոկկոյի դարաշրջանի իտալացի նկարչուհի։

Կենսագրություն

Ջովաննա Գարցոնին ծնվել է Մարկե տարածաշրջանի Ասկոլի Պիչենո փոքրիկ քաղաքում։ Նրա ծննդյան տարեթիվը՝ 1600 թ. ճշտվել է նրա նկարներից մեկի վրա՝ 1616 թվականին կատարված ինքնագրից, որտեղ նշված է, որ հեղինակը 16 տարեկան է։ Ջոնաննայի ծնողները ծնունդով Վենետիկից էին, նրանց ընտանիքում կային արհեստավորներ, ոսկերիչներ և նկարիչներ^[5]^[6]։ Հավանաբար աղջկա առաջին ուսուցիչը եղել է նրա քեռին՝ Պիետրո Գայան (իտալ.՝ Pietro Gaia), որը պատկանում էր Ջակոմո Պալմա Կրտսերի դպրոցին^[7]։ Ջովաննայի վաղ շրջանի աշխատանքներում զգացվում է այդ նկարչի ազդեցությունը։

1620-ական թվականներին Ջովաննան եղբոր՝ Մատտեոյի հետ բնակվում էր Վենետիկում և հաճախում Ջակոմո Ռոնիի (իտալ.՝ Giacomo Rogni) գեղագրական դպրոցը (իտալ.՝ Giacomo Rogni)^[5]: 1622 թվականին նա ամուսնանում է վենետիկցի նկարիչ Տիբերիո Տինելլիի հետ։ Սակայն ամուսնությունը տևեց ընդամենը մեկ տարի, ամուսնալուծության պատճառ դարձավ հավանաբար Ջովաննայի տված կուսության երդումը^[6]^[7]։

1630 թվականին Ջովաննան եղբոր հետ տեղափոխվում է Նեապոլ, որտեղ աշխատում է Ֆերնանդո Աֆան դե Ռիբերայի և Էնրիկեսի երրորդ դուքս դե Ալկալա-դե-լոս-Գասուլեսի հովանավորության ներքո։ Այդ նույն ժամանակ նա ծանոթանում և նամակագրություն է հաստատում կոլեկցիոներ, մեկենաս և խորագիտակ Կասսիանո դալ Պոցցոյի հետ։ Նա օգնում է երիտասարդ նկարչուհուն պատվերներ գտնել Հռոմում, և 1631 թվականին Ջովաննան տեղափոխվում է Հռոմ։

Սակայն Հռոմում նա երկար չի մնում, 1632 թվականին նա տեղափոխվում է Թուրին^[5], Սավոյի դքսուհի Քրիստինա Ֆրանսիացու հրավերով։ Արքունիքում նա հիմնականում նկարում է դիմանկարներ և մանրանկարներ, այդ թվում դքսուհու և դուքս Վիկտոր Ամադեյա I-ի։ Պահպանվել են նաև վկայություններ, որ նա ստեղծել է «ծաղիկների, մրգերի և կենդանիների նկարներով մագաղաթներ»^[6], թուրինյան ժամանակահատվածին են վերաբերվում Գարցոնիի առավել վաղ հայտնի նատյուրմորտները։

1637 թվականին մահանում է Ջովաննայի հովանավոր դուքսը, և նա հեռանում է Թուրինից ։ Գարցոնիի կյանքի մասին՝ 1637-1642 թվականներ, շատ քիչ բան է հայտնի, ենթադրվում է, որ այդ տարիներին նա այցելել է Ֆրանսիա, հնարավոր է նաև Անգլիա^[6]^[5]։ Ֆրանսիացի, անգլիացի և հոլանդացի նկարիչների նկարները, որոնք նա տեսել է ճամփորդությունների ժամանակ ազդեցություն են ունեցել նրա հետագա ոճի վրա։

1640-ական թվականներին Ջովաննա Գարցոնին տեղափոխվում է Ֆլորենցիա, որտեղ մնում է մինչև 1651 թվականը։ Այստեղ նրա պատվիրատուներն են դառնում ֆլորենցիացի արիստոկրատները, այդ թվում Մեդիչի ընտանիքի ներկայացուցիչները։ Նրա աշխատանքներում կան դիմանկարներ, մանրանկարներ, դիցաբանական և աստվածաշնչյան սյուժեներով, ծաղիկներով և մրգերով կոմպոզիցիաներ, բուսաբանական ուրվանկարներ, ինչպես նաև ճանաչված նկարիչների նկարների պատճեններ։ Ֆլորենցիայում Գարցոնին ծանոթանում է ֆլորայի և ֆաունայի բազմաթիվ ուրվանկարների հեղինակ Յակոպո Լիգոցիին, որոնք նա կատարել է Մեդիչիի պատվերով։ Ակնհայտ էր , որ այս վարպետի աշխատանքները ոգեշնչեցին Գարցոնիին նմանակման ոճով սեփական ստեղծագործությունների ստեղծման գործում^[8]։

1651 թվականին Գարցոնին արդեն ճանաչված նկարիչ էր և տեղափոխվում է Հռոմ։ Նա ոչ պատվիրատուների պակաս ուներ, ոչ էլ գումարի, նրա կենսագիրներից մեկը նույնիսկ պնդում էր, որ նա իր աշխատանքների համար կարող էր պահանջել «ցանկացած գին, ինչ որ ուզենար»։ Հավանաբար այդ ժամանակ նա դառնում է Հռոմի Սուրբ Լուկայի ակադեմիայի նկարիչների գիլդիայի անդամ, չնայած չեն պահպանվել նրա անդամությունը հաստատող փաստաթղթեր, հայտնի է, որ Գարցոնին հաճախում էր Ակադեմիայի նիստերին^[5]։

Ջովաննա Գարցոնին մահացել է Հռոմում 1670 թվականի փետրվարի 10-ից 15-ը ընկած ժամանակահատվածում։ Դեռևս 1666 թվականին նա իր ամբողջ ունեցվածքը կտակել էր Սուրբ Լուկայի ակադեմիային, պայմանով, որ իրեն թաղեն Սուրբ Լուկայի և Մարտինի եկեղեցիներում^[6]։ Պայմանը կատարվեց, բայց տապանաքարը դրվեց միայն 1698 թվականին։

Ստեղծագործական ուղի

Ջովաննա Գարցոնին հայտնի է առաջին հերթին իր նատյուրմորտներով և բուսաբանական ուրվանկարներով։ Նա եղել է առաջին կանանցից մեկը, ով անդրադարձել է այդ ժանրին^[8]։ Նրա աշխատանքները հիմնականում կատարված են գուաշով կամ տեմպերայով մագաղաթի վրա, որոնք գերում են մանրամասնությունների մանրակրկիտ մշակմամբ և ստվերագծերի նրբությամբ^[8]^[7] :

1650-ական թվականներին Գարցոնին պատկերել է բազմաթիվ սկահակներ ծաղիկներով՝ ցուցադրելով կոմպոզիցիայի նուրբ զգացողություն։ Ակնհայտ է նաև, որ նկարչուհին լավ ծանոթ է ծաղկի կազմաբանությանը, նրա բոլոր աշխատանքները առանձնանում են բացարձակ նատուրալիստական արժանահավատությամբ^[5]։

1660-ական թվականներին Ֆերդինանդ II Մեդիչիի պատվերով, Գարցոնին ստեղծում է շուրջ քսան մանրանկարներ որտեղ պատկերված են մրգերով և բանջարեղենով սկուտեղներ։ Չնայած տարրերի բազմիցս կրկնվող միօրինակությանը, Գարցոնիին հաջողվում է բազմազանեցնել իր աշխատանքները, կոմպոզիցիաների մեջ մտցնելով լրացուցիչ տարրեր, ծաղիկներ, թռչուններ և միջատներ^[5]^[9]։ Բացի այդ նկարչուհու հմտությունը դրսևորվում է լուսաստվերի և այլ էֆեկտների վարպետորեն կիրառման միջոցով։

Գարցոնիի բազմաթիվ աշխատանքների բնութագրական գիծը համարվում է բուսաբանական ուրվանկարների յուրահատուկ համադրությունը, որի համար առաջին հերթին կարևոր է պատկերի ճշգրտությաւնը և մանրամասնությունը զուտ գեղանկարչական ոճաձևերի տեսանկյունից^[5]^[9]։ Դրանով նրա ստեղծագործությունն առանձնանում է Լիգոցցիի նատուրալիստական ուրվանկարներից, որը հաճախ համեմատվում է նաև շատ նկարիչների և նատյուրմորտների հեղինակների հետ, որոնց համար պատկերվող օբեկտների արժանահավատությունը երկրորդական դեր է խաղում։

Պատկերասրահ

«Չինական վարդ, թուզ, կեռաս և կտցար»
«Չինական ճենապակի և կեռաս»
«Թուզ»
«Զկեռ, նուշ և վարդ»
«Բակլայով ափսե»

Գրականություն

Silvia Meloni Trkulja. Giovanna Garzoni e «il grande teatro della natura» // Giovanna Garzoni. Nature morte. - Milano: L’ippocampo, 2008. - ISBN 978-88-95363-33-2.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ — 2012.
↑ ^2,0 ^2,1 Giovanna Garzoni — 2008.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Giovanna Garzoni
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Giovanna ° Garzoni
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 Treccani
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Trkulja, 2008
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 Enciclopedia delle donne
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Getty Museum
↑ ^9,0 ^9,1 CLARA

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջովաննա Գարցոնի» հոդվածին։

[_6a60c5176efbcbd4-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ — 2012.

[_86536430190f93de-2] 2,0 ^2,1 Giovanna Garzoni — 2008.

[_b5d7cef15aee0e72-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Giovanna Garzoni

[_d9d3a7c4d408dd8e-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Giovanna ° Garzoni

[Treccani———-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 Treccani

[Trkulja-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Trkulja, 2008

[Enciclopedia_delle_donne———-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 Enciclopedia delle donne

[Getty_Museum-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Getty Museum

[CLARA———-9] 9,0 ^9,1 CLARA

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]